Güneşin sıcak yüzünü hissettirmeye başladığı bahar aylarında mevsim hastalıkları da kendini göstermeye başlıyor. Bu dönemlerde en fazla etkili olan rahatsızlık ise halk arasında “bahar nezlesi” olarak bilinen “alerjik rinit”tir. Artan polen ve tozların azdırdığı alerjik rinit, tedavi edilmezse ileride astıma ve bronşit gibi tehlikeli hastalıklara sebep olabilmektedir. Alerjik rinit; ağaç, çiçek ve otlardan yayılan polenler, ev tozları, yünlü giysiler, halı ve yorganlarda yaşayan “mite” adlı minik böcekler, hayvan tüyleri, mantarlar, çeşitli kimyasal maddeler ve gıdalardaki katkı maddelerinden kaynaklanıyor. Alerjisi olan kişinin bu maddelerden herhangi birini soluması ya da teması halinde hastalık kendini göstermeye başlıyor. Belirtileri ise; burunda saydam akıntı ve tıkanıklık, gözlerde kızarıklık ve yaşarma, geniz akıntısı, kulak-burun-boğaz kaşıntısı, hapşırık, öksürük, balgam ve nefes almanın zorlaşmasıdır.


Zor geceler
Özellikle içinde bulunduğumuz bu aylarda etkisini artıran “bahar nezlesi” yüzünden solunum yolu şikayetleri artan hastalar, geceleri düzenli uyku uyuyamaz. Bu da yorgunluk, iştahsızlık ve sinirlilik gibi problemleri beraberinde getirir. Gündüzleri buna eklenen burun akıntısı ve tıkanıklık, gözlerin yaşarması, hapşırık ve öksürük nöbetleri, insanların sıkıntısını daha da çekilmez hale getirir. Hastalığa karşı uygulanacak tedavi imkanları da çok fazla değil. Antialerjik özellikli burun spreyleri, göz damlaları kullanılabiliyor. Belli hasta gruplarına da aşı tedavisi uygulanabiliyor


Bahar nezlesi olanlar ne yapmalı?

* Tozlu ve polenli ortamlardan uzak durun.

* Polenlerin havada en çok bulunduğu sabah 05.00 ile 10.00 saatleri arasında mümkünse dışarıya çıkmayın.

* Bahar aylarında maske kullanın.

* Evinize duvardan duvara halı döşetmeyin.

* Her akşam duş yapın veya saçınızı yıkayın

* Evde, hatta balkonda bile sigara içtirmeyin.

* Evcil hayvan bulundurmayın.

* Araba sürerken camlarınızı kapalı tutun.

* Tüylü-yünlü battaniyelerle halı ve kilimlerin yerine pamuklu ve sentetik olanları tercih edin.

* Deodorant, parfüm, oda kokusu ve kokulu deterjanları mümkün olduğu kadar az kullanın.

* Katkı maddeli gıdalardan uzak durun.


Alerjiye Üzerlik tohumu
Alerjik rinit (bahar nezlesi) ve saman nezlesi rahatsızlıklarına karşı uygulanacak tedavi imkanları ne yazık ki çok fazla değil. Ancak, “Üzerlik tohumu” ile uygulanacak tedavi kürü bu konuda oldukça etkilidir. Çünkü “Üzerlik tohumu” içinde bol miktarda bulunan antialerjik “Vasicicinone” maddesi aynı zamanda astım krizlerini giderici (antiasthmatic), bronşları genişletici (bronchodilator) ve solunum uyarıcı (respirastimulant) özelliklere sahiptir. Bu sebeple aşağıda tarifini vereceğimiz “Üzerlik tohumu” kürü, alerjik hastalıklarda büyük rahatlama sağlayacaktır: “Kaynamakta olan bir litre suyun içine 2 yemek kaşığı kadar üzerlik tohumu koyun. Hafif ateşte kaynatarak yüzünüzü buhara tutup hem ağızdan hem de burnunuzdan soluyarak, buharı iki dakika müddetle içinize çekin. İki dakika tamamlandıktan sonra pamuğu üzerlik suyuna batırıp her iki burun deliğinin iç kısmına iyi sürünüz. Bu işleme onbeş gün müddetle gün aşarı (bir gün atlayarak) devam ediniz. Daha sonra ihtiyaca göre zaman zaman uygulanır.”


Diğer reçeteler
Ayrıca, aşağıdaki reçeteler de, alerjik rahatsızlıkların tedavisine yardımcı olacaktır.

* Büyükçe siyah bir turp, kabukları soyulup rendelenir. Bir süre bekledikten sonra süzülerek içilir. Alerjik belirtiler kayboluncaya kadar her gün devam edilir.

* 3 çorba kaşığı şahtere; su dolu bir demliğe konulup, 15 dakika kaynatılır. Sabah, öğle ve akşam yemeklerinden sonra, birer çay bardağı içilir.

* Bir tutam acı yonca ve bir tutam ravend, orta büyüklükte bir çaydanlıkta kaynatılır. Sabah, öğle ve akşam yemeklerinden sonra, birer çay bardağı içilir.

* Orta boyda bir çaydanlığa, bir avuç su teresi konur ve 15 dakika kaynatılır. Sabah, öğle ve akşam yemeklerinden sonra, birer çay bardağı içilir.


Bu aylarda yorgunluğunuzu sebze-meyve ile yenin
Bahar aylarında insanların vücut direncinde düşüşler yaşanmaktadır. Bu sebeple uzmanlar; içinde bulunduğumuz aylarda C vitamini yönünden zengin olan yeşil ve kırmızı biber gibi sebzelerle portakal, greyfurt ve kivi gibi meyvelerin bol bol tüketilmesini tavsiye ediyor. Sağlıksız beslenme, spor yapmama, yemek ve uyku saatlerinin düzensiz oluşu, yıpratıcı yaşama şartları, hava kirliliği, stres ve sigara gibi alışkanlıklar, baharın getirdiği olumsuzlukları daha da artıran ve vücut direncindeki düşüşleri tetikleyen sebepler olarak tanımlanıyor.

Bu sebeple doğru, dengeli ve sağlıklı beslenmenin ciddi hastalıklara yakalanma riskini ortadan kaldırabileceğini savunan uzmanlar, bahar aylarında kalp damar hastalıklarına karşı omega 3 asitlerinin yoğun olduğu uskumru, sardalye ve ton balığı tüketiminin önemli olduğunu belirtiyor.


Beslenme uyarıları
Beslenme ve diyet uzmanı Nükhet Turan da, bahar aylarında beslenme konusunda dikkate alınması gereken bazı uyarılarda bulunuyor: “Özellikle içinde bulunduğumuz bahar aylarında vücut direncini artırmak için bol bol C vitamini içeren sebze ve meyveler tüketilmeli. Mümkünse haftada 1-2 defa omega 3 yağ asidi içeren balık tüketilmeli. Ayrıca, vücudu bir çok kanser türüne karşı koruyan A vitaminini de düzenli olarak almak için, bu vitaminin bol bulunduğu kayısı, portakal, ıspanak ve brokoli gibi sebze ve meyvelerin tüketimi de ihmal edilmemeli. E vitamini için de ayçiçeği, zeytinyağı, fındık, ceviz, badem ve koyu yeşil sebzeler alınmalı. Bütün bunların yanı sıra bol liftli yiyecekler ve kuru bakliyat da soframızdan eksik edilmemeli. Bir de uyarıda bulunalım: Uyku problemi yaşayanlar, gergin olanlar, yüksek tansiyonu bulunanlar ile ülser şikayeti olanlar, bu aylarda kafein alımından kaçınmalıdır.”


Cildiniz maske ile ışıltı saçsın
Bahar ışıltısı saçan pırıl pırıl bir cilde sahip olmak istiyorsanız, evdeki malzemelerden kolayca hazırlayacağınız canlandırıcı maskelerden yararlanabilirsiniz. Bu maskeler yüzünüzün su, nem, yumuşatıcı ihtiyaçlarını karşılayıp, cildinizin ışıldamasını sağlayacaktır. İşte evdeki malzemeleri kullanıp, hazırlayabileceğiniz maskeler:

Canlandırıcı maske:
1 havucu sıkın. Muzu ezip havuç suyuna katın. Karışımı yüzünüze sürün ve 15-20 dakika bekletin. Sonra yıkayın. Ya da bir yumurtanın akını iyice çırpın, içine 1 tatlı kaşığı bal katıp iyice karıştırın. Yüzünüze sürün ve 15 dakika bekletin, sonra yıkayın.

Nem maskesi:
1 yumurtanın sarısı, 1 çorba kaşığı yağsız süt tozu ve 1.5 tatlı kaşığı balı karıştırın. Karışım krem kıvamına gelince, boyun ve yüze sürün. 15-20 dakika sonra, önce ılık, ardından da soğuk suyla yıkayın. Cildiniz kuruysa bu maskeyle onu nemlendirebilirsiniz.

Denge maskesi:
1 elmayı rendeleyin, az miktarda süt ile pişirin. Ilık olarak göz çevresi hariç yüze ve boyuna sürün. Kuruyunca ılık su ile yıkayın. Gül suyu ile sürün. Cildiniz normalse bu bakım sizin için idealdir.

Yağlı ciltler için:
1 çorba kaşığı kili, 1 olgun domates ile karıştırarak krem kıvamına getirip yüzünüze sürün. 20 dakika bekledikten sonra ılık suyla yıkayın. Ya da, 1 çorba kaşığı süzme yoğurdu, 1 çorba kaşığı kil ile karıştırın. Karışımı yüzünüze sürün. 20 dakika sonra da ılık suyla yıkayın.

Kırışıklar için:
1 yumurtanın akı, 1 küçük boy salatalık, 1 tatlı kaşığı taze krema, bulamaç haline getirilir. Karışım, çizgilerin üzerine sürülür, 20 dakika sonra ılık maden suyuyla temizlenir. (25.04.2006)