Sual: Misafir cemaatle namazları nasıl kılar?
CEVAP
Seferi veya misafir olmak demek, yolcu olmak demektir. Misafir, dört rekatlı farz namazları iki rekat kılar. Mukim imama uyarsa, yine dört rekat kılar.
Misafir, imam olursa, ikinci rekatın sonunda selam verir. Sonra ona uymuş olan cemaat, namazlarını tamamlamak için ikişer rekat daha kılarlar.
İmam da, cemaat de seferi ise, dört rekatlı farzları iki rekat olarak kılarlar.
Akşam namazı yine aynı yani 3 rekat olarak kılınır.
Vitir namazı, Ramazan haricinde cemaatle kılınmaz. Her zaman yine aynı yani 3 rekat olarak kılınır.
Sual: Misafir, gittiği yerde istediği gibi hareket edebilir mi? Teklif edilmeden imamlığa geçebilir mi?
CEVAP
Bir eve misafir gidildiği zaman ev sahibinin gösterdiği yere oturmalıdır. Namaz kılarken ev sahibi imam olur veya imamı tayin eder. Kısacası oranın amiri ev sahibidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Bir arkadaşınızın yanına gidince, yanından ayrılıncaya kadar arkadaşınız sizin emirinizdir.) [İbni Adiy]
Sual: Öğle namazında, mukim cemaatte imam olan seferi kimse, unutup dört rekat kılsa, bir kısmı imamla birlikte, dört kılsa, bir kısmı da imam üçüncüye kalkınca, kendi başına kalan iki rekatı tamamlasa, ne olur?
CEVAP
Seferi imama sonuna kadar uyan mukimlerin namazları bozulur. Çünkü farz kılan, nafile kılana uyamaz. İki rekat kıldıktan sonra, imama uymayıp diğer iki rekatı kendi başına tamamlayanların namazları ise sahih olur.
Sual: Misafir imam, namaz içinde, mukim olmaya niyet edip, 4 rekat kılsa, cemaatin de namazı sahih olur mu?
CEVAP
Evet, sahih olur.
Mukim olan kimse seferi olan imama uyarsa, imam yanılıp üçüncü rekata kalkıp dörde tamamlarsa, namaz sahih olur. Seferi bir kimse de, imam üçüncü rekata ayağa kalkınca selam verse, namazı sahih olur. Fakat dört rekat kılan seferilerin namazı mekruh olur.
Sual: Seferi olan cemaat, mukim olan imama uyması durumunda 4 rekatlı farz namazları nasıl kılar?
CEVAP
Dört rekat olarak kılarlar.
Sual: Seferi olan bir imama mukim biri uyarsa namazını kısa mı kılar yoksa uzun mu kılar?
CEVAP
Mukim namazını kısaltamaz. Kaç rekatsa öyle kılar. Mesela öğle namazı ise 4 rekata tamamlar.
Sual: İkindi namazının son rekatına yetişen seferi kimse, imamın seferi olduğunu zannederek 2 rekat kılsa, sonra imamın mukim olduğunu öğrense ne yapması gerekir?
CEVAP
Zan ile hareket edilmez. İmamın seferi olduğu bilinmiyorsa mukim olduğu anlaşılır.
Vakit çıkmamışsa iade etmek, vakit çıkmışsa kaza etmek gerekir.
Sual: İkindi namazının son rekatına yetişen seferi kimse, imamın mukim olduğunu zannederek 4 rekat kılsa, sonra imamın seferi olduğunu öğrense ne yapması gerekir?
CEVAP
Kasten 4 rekat kılmadığı için mahzuru yoktur.
Sual: Seferi imam, mukim cemaate Cuma namazı kıldırabilir mi?
CEVAP
Kıldırabilir.
Sual: Seferi imama uyan mukim, imam selam verdikten sonra secde-i sehvi icap eden bir şey yapsa, secde-i sehv gerekir mi?
CEVAP
İmamla kılarken, cemaatten biri, hata yaparsa secde-i sehv yapmaz. İmam selam verdikten sonra kalan rekatları tamamlarken secde-i sehvi gerektiren bir şey yaparsa, o zaman secde-i sehv yapar.
Sual: Mukimken seferi olan imama uydum. İmam, yanılıp üçüncü rekata kalkıp dörde tamamladı. Ben, tek başıma iki rekat daha kıldım. Seferi biri de, imam ayağa kalkınca selam verdi. Diğer seferiler dört rekat kıldı. Hangilerinin namazı sahih oldu?
CEVAP
Sizin namazınız sahih olmuştur. Ayrıca, imam üçüncü rekata kalkınca selam veren seferinin namazı da sahih olmuştur. Fakat dört rekat kılan seferilerin namazı mekruh olmuştur.
Sual: Misafir imama uyan mukim, ilk teşehhüdde salevatları okur mu?
CEVAP
Salevatları okumaz. Ettehıyyatüyü yavaş okur.
Sual: Seferde 4 rekat kılan Şafii’ye, mukim Hanefi uyabilir mi?
CEVAP
Uyabilir.
Sual: Seferde de, cemaatle namaz kılmak sünnet mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Bir talebe, (S. Ebediyye’de, misafir olan mukim imama ikinci rekattan sonra uyamaz yazıyor) diyerek cemaate uymadı. Böyle bir şey var mı?
CEVAP
Böyle bir şey yok. Misafir olan her rekatta mukim imama uyabilir. S. Ebediyyede şöyle diyor:
Misafir, dört rekatlı olan farzları eda ederken, mukime uyabilir. Yetişemediği rekat olursa, imam selam verdikten sonra dörde tamamlar. Çünkü, mukim imama vakit içinde uyan misafirin namazı değişerek, imamın namazı gibi dört rekat olur.
Sual: (Misafir, dört rekatlı olan farzları eda ederken, mukime uyabilir. Mukim imama vakit içinde uyan misafirin namazı değişerek, imamın namazı gibi dört rekat olur. Fakat misafir kazayı iki rekat kılması gerektiğinden, mukim imama uyamaz. Çünkü, oturması ve okuması farz olan, nafile olana uymuş olur) ifadesinin izahı nasıldır?
CEVAP
Seferi olan, öğle, ikindi ve yatsı namazını kılamayıp kazaya bırakınca, kazayı iki rekat kılması gerektiğinden, aynı namazı kaza eden mukim imama uyamaz. Çünkü, mukim imamın, ikinci rekatın sonunda oturması farz değildir. Seferi olanın ise, oturması farz olduğundan mukim imama uyamaz. Seferi olan kimse, vakit namazlarında mukim imama uyabilir.
Sual: Maliki’yi taklit eden mukimle misafir, birbirine imam olur mu?
CEVAP
Evet.
Sual: Öğle vakti misafirlerle uyuyakalmışız. İkindi vaktinde öğle namazını cemaatle kaza ederken, ev sahibi olarak ben imam oldum. Seferi olan bu misafirlerin, mukim olduğum için bana uyarak kıldıkları namaz sahih oldu mu?
CEVAP
Sahih olmadı. Çünkü bu namazı, siz mukim olduğunuz için 4 rekat olarak, misafirler ise 2 rekat olarak kaza edecektiniz. Misafirlerin ilk oturuşu farz, mukim olan imamın ilk oturuşu vaciptir. Farz kılan bir kimse, nafile veya vacip kılan imama uyamadığı gibi, bir rüknü farz olarak eda edecek kimse de, onu nafile veya vacip olarak eda eden imama uyamaz. (Redd-ül Muhtar)
Sual: Peki değişik sorayım. Öğle vakti misafirle uyuyakalmışız. İkindi vaktinde öğle namazını cemaatle kaza ederken, seferi olan arkadaş imam olup ikindiyi bize dört rekat olarak kıldırdı. Mukim olduğum için seferi olan bu imama uyup kıldığım namaz sahih oldu mu?
CEVAP
Sahih olmadı. Çünkü misafirin kıldırdığı son iki rekat namaz nafiledir. Siz farz kılıyorsunuz, farz kılan nafile kılana uyamaz. (Redd-ül Muhtar)
Misafir imam, üçüncüye kalkınca siz, ondan ayrılıp kendiniz iki rekat daha kılsaydınız namazınız olurdu.
