Etkeni “Clostridium tetani” adlı bakteridir. Bu mikrop yaygın olarak toprak ve hayvan dışkılarında bulunur. Hastalık tüm dünyada görülür. Tetanos her yaşta her cinste görülür. Yaz aylarında erkeklerde insidansı daha fazladır (yaraların toprakta kontaminasyonu nedeniyle) .Gelişmekte olan ülkelerde (Türkiye dahil) yeni doğan tetanosu yaygınlığını sürdürmektedir.

Göbek kordonunun steril olarak kesilmesi ve iyi bakımı, hamile annenin tetanos toksini ile aşılanması yeni doğanda hastalığı önler.


Bulaşma
Özellikle kırsal kesimde, toprak, toz ,insan ve hayvan dışkıları bu hastalığa neden olan mikrobu taşırlar. Korkulması gereken büyük yaralanmalar değildir. Onları zaten doktor görür ve uygun yaklaşımı belirler. Ama ufak sıyrıklar, çizikler, kıymık batmaları çok daha tehlikelidir. Böcek sokması, köpek ve kedi ısırığı tetanosun giriş kapılarıdır. Bu yüzden en ufak çizik veya sıyrık uygun şekilde temizlenip dezenfekte edilmelidir. Derin yaralar, yanıklar, ezikler ve diğer yaralanmalar organizmanın büyümesi için uygun ortam hazırlar.


Bulgular
Kuluçka süresi 5 ile 14 gün arasındadır. Hastalık sinsice, istemli kasların sertliğinin giderek artmasıyla başlar. Genellikle ilk olarak çene ve boyun kasları tutulur. Dikkat: Bebeklerde ilk bulgu emmede güçlük olabilir. 24-48 saat içinde hastalık tam olarak gelişir.

Rijidite hızla göğüs ve uzuvlara yayılır. Çene kasları spazmı ile “kenetlenmiş çene” gelişir. Alın kırışıklığı, kaşların çatılması ve ağız köşelerinin çekilmesi ile yüz özel bir görünüm alır (Sardonik gülüş). Karın duvarı tahta gibi serttir. Ağrılı spazm şeklinde olan ve birkaç saniye ve dakika devam eden kasılmalar, parlak ışık, ani ses ve hastanın hareketi gibi çeşitli uyaranların etkisi ile başlar. Şuur genellikle açıktır. Ateş genellikle yoktur ya da orta derecededir. Haftalar sonra kasılmaların sıklığı, şiddeti azalır ve yavaş yavaş kaybolur.


Korunma
Göbek kordonu bakımı temiz bir şekilde yapılmalıdır Yaralanmalardan sakınılmalı ve yaralar uygun şekilde bol su ile temizlenmelidir. Bu ölümcül hastalıkla savaşmak için %100 etkili bir aşı vardır. Çocuklara 2 aylıktan itibaren yapılması önerilen karma aşılarının içinde tetanos aşısı da mevcuttur.

Ayrıca daha büyük çocuk ve erişkinler için kullanıma hazır sadece tetanosu ihtiva eden aşılar da mevcuttur. Çocuğun aşılarının düzenli olarak yapılmasına itina gösterilmelidir. Aşı olmamış çocuklarda Gamma globulin ve birinci tetanos aşısı yapılır. Bundan sonra aşıya devam edilmelidir. (14 Ekim 2004)