Son yıllarda Akdeniz bölgesinde, özellikle Mersin ve Antalya civarında üretilmeye başlanan ve halk arasında “Kıbrıs patatesi” olarak da bilinen gölevezin kanser, karaciğer ve şeker hastalıklarına iyi geldiği belirtiliyor. Bu tropikal bitkinin özellikle bağırsak kanserinde etkili olduğu bildiriliyor. Daha çok tropikal iklim kuşağının hakim olduğu Afrika, Orta Amerika ve Pasifik adalarında yetişen ve dünyada yaklaşık 400-500 milyon insanın temel gıda kaynağı haline gelen gölevez bitkisi, Türkiye’de henüz çok fazla tanınmıyor. Ancak Akdeniz bölgesinde yürütülen adaptasyon ve üretim çalışmalarından başarılı sonuçlar alındığı ifade ediliyor.

KANSEROJEN MADDEYİ EMİYOR

Gıda Yüksek Mühendisi Mevlüt Şen, gölevez bitkisinin uzun saplarının üzerindeki geniş yapraklarıyla dikkati çeken, nişastalı bitkiler sınıfında yer alan potasyum açısından zengin bir bitki olduğuna dikkat çekiyor. Tropik ülkelerde konserve, püre, un, cips, şehriye ve dondurulmuş gıda olarak değerlendirilen gölevez yumrusundaki lifler, vücuttaki kanserojen maddelere yapışarak onların vücut dışına atılmasını sağlıyor. Gıda Mühendisi Şen, “Yapılan araştırmalarda gölevezin kanserojen maddeleri emme miktarı, patates ve lahananın emme miktarından oldukça yüksek bulundu” diyor.

HİÇ GÖLEVEZ YEDİNİZ Mİ?

Her tür yemeği yapılabiliyor

Gölevez, patates gibi yumru bitkilerinden olup, tüketimi de ona benzemektedir. Diyet besini olması açısından patatese oranla daha avantajlıdır. Çiğ olarak yenilmeyen gölevezin yumruları haşlanıp sumak, limon ve tuz ilavesiyle yenir. Suda pişirilirken bamya gibi musilaj madde salgılamaktadır. Bu salgıyı önlemek için bir miktar limon sıkılmalıdır. Ayrıca yumrularından patates ve diğer sebze yemekleri gibi isteğe bağlı olarak etli yemek de yapılmaktadır. Gölevez yumrusunun unu keklere ve ekmeklere katılmakta, güveci, közlemesi ve çorbası da çok lezzetli olmaktadır. Geniş yapraklarından da lezzetli sarma yapılmaktadır.

İşte gölevezi kullanma yolları:

Fırınlanarak ve haşlanarak mantı ve börek yapılıp hindistan cevizi ile tüketilmektedir.
Kururtulup öğütülerek elde edilen unu; ekmek, pasta, mama ve makarnalarda katkı maddesi olarak kullanılmaktadır.

Yüzde 10 civarında müsilaj içerdiği için diyet ürünlerine katılmaktadır.

Gölevez yaprakları sarma ve çorba olarak değerlendirilmektedir.

Yumrulardan etli ve etsiz sebze yemekleri yapılabilmektedir.

İnce ince doğranarak yağda kızartılarak cips yapılmaktadır.


OT DEYİP GEÇMEYİN

Solunum yolu iltihaplarına

HATMİ
Genellikle sulak çayırlar ve dere kenarlarında yetişen hatmi, yaz aylarında pembemsi beyaz renkli çiçekler açar. Ülkemizde daha çok Marmara ve Akdeniz bölgeleri olmak üzere tüm Anadolu’da bulunur. Kökünden, yaprağından ve çiçeklerinden ilaç yapılabilen hatminin kökleri sonbaharda topraktan çıkarılır. Suyla yıkanarak temizlenir. Dış kabuğu soyulur. Bütün olarak veya parçalara bölündükten sonra güneşte kurutulur. Hatminin kurutulmuş kökleri, yaprakları veya çiçekleri soğuk suda birkaç saat bırakılarak içilir. Gargara yapmak için kaynatılır.

Asparagin, müsilaj pektin, nişasta, uçucu yağ ve sabit yağ şekerleri içeren hatmi, yumuşatıcı ve tahriş gidericidir. Ağız ve boğaz iltihaplarında, gastritte, öksürükten ileri gelen solunum yolları tahrişlerinde cilt yaralanmalarında, yumuşatıcı ve tahrişleri giderici olarak kullanılabilir. 50 gram hatmi 1 litre su içinde kaynatılır. Günde 4 kez yarım bardak içilir. Arının soktuğu yerler hatmi yapraklarıyla ovulduğunda ağrı ve kızarıklık azalır.

AKLINIZDA BULUNSUN

Her probleme ayrı formül
Uyuyamayanlara: Yoğun tempo, yorgunluk ve stres sebebiyle uyuyamayanlara, akşam yemeğinde bir tabak yeşil salata yemelerini tavsiye ederiz. İçindeki maddelerin rahatlatıcı özelliği bilim adamlarınca da kabul edilmiştir.

Kötü nefes kokusuna: Sindirim sistemini düzenlemek için kullanılan biberiye kötü nefes kokusunu gidermede de son derece etkili. Bunun için hergün bir bardak biberiye çayı içmeniz yeterli. Ayrıca açlık sebebiyle oluşan baş ağrılarını gidermek için de biberiye yapraklarını parmaklarınızın arasında sıkıp elinize gelen yağı, şakaklarınıza sürerek hafifçe ovabilirsiniz.

Çiçeklerinize: Kuru fasulyeyi haşladığınız suyu dökmeyin, soğuduktan sonra bitkilerinizi sulayın. Bu bitkileriniz için çok yararlı ve sağlıklıdır.

YAPRAĞI KENDİSİNDEN BÜYÜK “KIBRIS PATATESİ”

Gölevez bitkisi Türkiye’de yerel tüketimin yanı sıra Kıbrıs ve İngiltere’ye ihraç edilmektedir. 43 ülkede yaygın olarak üretilen ve “Kıbrıs patatesi” olarak bilinen gölevizin dünyadaki toplam üretimi 5 milyon 700 bin ton civarındadır. Türkiye üretimi ise bin ton kadar. (17 Nisan 2008)