Birçok kişi, mide ve sindirim siteminde oluşan gazlar yüzünden büyük sıkıntı çeker. Karın ağrısı, hazımsızlık ve şişkinlik, bazen bu kişilerin hayatını çekilmez hale getirir. Bu gazlardan kurtulmanın yolu ise dereotu, rezene, anason, karanfil, papatya, tarçın, nane, adaçayı, kekik gibi mide dostu bitkileri bol bol tüketmekten geçer. Çünkü “karvon”, “öjenol”, “mentol” ve “timol” gibi gaz giderici kimyasallar yönünden oldukça zengin olan bu bitkiler, hem hazmı kolaylaştırır, hem de karındaki şişkinliği giderir. Bu bitkilerin bir başka faydası da; özellikle antibiyotik kullanımı ile bozulan bağırsak mukozasını yeniden normale döndürmeleridir.


Gazların sebebi
Beslenme ve Metabolizma Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Aydın da, karın gazlarının genellikle bağırsaklarda sindirilmemiş karbonhidratlar tarafından üretildiğine dikkat çekerek, doğru seçilmiş bitki çayları ile bu sıkıntıdan kurtulmanın mümkün olduğunu söylüyor.

Arkadaşımız Cemil Yıldız’ın bu konu ile ilgili olarak bilgisine başvurduğu Prof. Dr. Ahmet Aydın, besinlerle aldığımız bazı nişastaların midede parçalanmayıp, ince bağırsaklara bütün olarak ulaştığını, bunun da insanı kıvrım kıvrım kıvrandıran mide ve bağırsak gazlarına sebep olduğunu belirtiyor. Prof. Dr. Aydın, konu hakkında önemli bilgiler verirken, “İnce bağırsaklar, rafinoz ve stazyoz adlı iki özel nişastayı sindirebilmek için gerekli olan enzimleri üretmezler. Bunun sonucu olarak bu nişastalar, bağırsaklarda bulunan bakteriler tarafından mayalanıncaya kadar öylece dururlar. Bu mayalanma sürecinde de bünye gaz üretir. Bulgu ve belirtiler insanların çoğunda, aşırı gaz yüzünden mide sancıları çekildiğini ortaya koymaktadır” diyor.


Batıcı ağrıya dikkat!
Bağırsak gazlarının sebep olduğu şikayetlerin bazen çok şiddetli olduğuna dikkat çeken Beslenme ve Metebolizma Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Aydın şöyle devam ediyor: “Bunlar; karında şişkinlik, geğirme veya sık sık yellenme şeklinde ortaya çıkar. İstemli ya da istemsiz gaz çıkarma, karında keskin batıcı ağrı ya da kramplar rahatsızlığın ciddi olduğunu ortaya koyar. Bu ağrılar karnınızın herhangi bir yerinde olabilir ve yerleri süratle değişebilir. Midenizde düğümlenme hissi de hastalığın belirtilerinden biridir. Bunun sebebi de yerken içerken yutulan havadır. Sinirli olduğunuzda da fark etmeden hava yutabilirsiniz. Bu hava, sindirim sisteminizin alt kısmına doğru gaz oluşmak üzere ilerler. Ancak gaz, en aşağı bağırsak segmentinizde, ince bağırsağınızda sindirilmemiş karbonhidratları kalın bağırsağınızdaki bakteriler fermente etmeye başladıklarında oluşur. Ne yazık ki meyve, sebze, taneli hububat ve baklagiller (fasulye ve bezelyeler) gibi sağlıklı besinler bazen gaz üretimini hızlandır.”


Çare bu bitkilerde
Mide üşütmesi veya gıda zehirlenmesinde olduğu gibi bazı akut hastalıklarda, aşırı gaz meydana geldiğini hatırlatan Beslenme ve Metabolizma Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Aydın, “Antibiyotik kullanımı, bağırsaklarınızdaki normal bakteri florasını bozduğundan gaz oluşumuna yol açar. Bu hastalığa karşı sindirim sistemini rahatlatan ve gaz üretimini en aza indirgeyen bitkiler tüketilmelidir. Bunlar kafur, karvon, öjenol, mentol ve timol gibi gaz giderici kimyasalları bünyesinde diğerlerinden daha yüksek oranlarda bulunduran bitkilerdir. Bu kimyasallar en çok yeni bahar, karanfil, Frenk kimyonu, dereotu, rezene, nane, adaçayı ve kekikte bulunur. Bunlara ek olarak anason, fesleğen, bergamut, papatya, tarçın, kişniş, sarımsak, zencefil, zufa otu, ardıç, lavanta, limon, mercanköşk, biberiye ve nane gibi birçok bitki de etkili gaz gidericilerdir” dedi.


Önemli uyarılar!
Endişeli ve telaşlıysanız ya da aceleniz varsa yemek yemeyin. Stresli iken yemek yemek sindirimi olumsuz etkiler. Tükettiğiniz süt ürünlerinin miktarını azaltın ve gaz şikayetinizde bir azalma olup olmadığına dikkat edin. Size en çok dokunan yiyecekleri belirlemeye ve bunlardan kaçınmaya özen gösterin. Birçok insan için rahatsız edici besinler arasında fasulye, bezelye, mercimek, lahana, turp, soğan, brokoli, dondurma ve buzlu süt başı çeker. Yağlı yiyecekleri ve kızartmaları azaltmaya çalışın. İki veya üç büyük öğün yerine, gün içinde sık sık ama daha ufak porsiyonlarda yemek yiyin. Günde bir bardak nane çayı içmeyi deneyin. Nane yağının içinde bulunan mentolün, sindirim kanalındaki düz adale kaslarında spazm çözücü etki yapar. (22.08.2006)