 |
 |
 |
| Kaynak Eserler |
|
- B - |
60 — BAKANİ: Nureddin Mahmud Bakani Kadiri, Hanefi fıkıh âlimidir. 1579 da vefat etmiş olan allame şeyh-ul-İslam Muhammed Behnesinin talebesidir. Mecrel-enhür adındaki Mülteka şerhi çok kıymetlidir. Bu şerhini 1577 de tamamlamıştır. Risaletü-fişşürutis-salatil-cuma ve Şerh-ün-nikaye-muhtasaril-vikaye kitapları da vardır. 1594 senesinde vefat etti.
61 — BEGAVİ: Hüseyin bin Mesud, Muhyissünne denir. Horasanda Bag şehrinde doğup, 1122 de vefat etti. Şafii fıkıh âlimidir. Meâlim-üt-tenzil adındaki tefsiri ile, Mesabih hadis, Tehzib fıkıh kitabı meşhurdur.
62 — BEHAEDDİN MUHAMMED BİN MUHAMMED BUHARİ: Şah-ı Nakşibend denir. Evliyanın büyüklerindendir. Müslümanların gözbebeğidir. Seyyiddir. Buharada Kasr-ı arifan şehrinde 1318 de doğup 1389 de orada vefat etti. Çok evliya yetiştirdi. Evrad, Tuhfe ve Hediye kitapları çok kıymetlidir. Hal tercümesi ve kerametleri, farisi Enis-üt-talibin de uzun yazılıdır. Bu kitap, Hakikat Kitabevi tarafından 1993 de, ofset ile bastırılmıştır.
63 — BEHAİ: Osmanlı şeyh-ul-İslamlarının otuzikincisidir. 1654 de vefat etti. Tütün caiz derdi ve içerdi.
64 — BEYDAVİ: Kadi Abdullah bin Ömer, Şiraz civarında Beyda şehrinde doğup, 1286 senesinde Tebriz’de vefat etti. Şiraz’da kadı idi. Tefsir ilminin büyük üstadıdır. Envarüttenzil, tefsir kitabı çok kıymetlidir. Şafii mezhebinde fıkıh âlimidir. İlminden, takvasından bir parçası Mevduat-ül-ulumda yazılıdır. Okuyup anlayan, onun tefsirine dil uzatamaz. Fıkıh ve ahlak ilminde de kitapları vardır. Tavaliul-envar ismindeki kelam kitabında, eski yunan filozoflarının birçok yazılarını bildirip, bunlara cevaplar vermiştir. Bu kitabı gören cahiller, İmam-ı Beydavi, kitaplarına yunan felsefecilerinin yazılarını, fikirlerini karıştırmıştır demişlerdir. Halbuki, onların fikirlerini benimsememiş, onları cevaplandırmış, red etmiştir. Tefsirinde, onların fikirleri hiç mevcut değildir.
65 — BEYHEKİ: Nişapur’un Beyhek kasabasında 994 de doğup, 1066 da orada vefat etti. Ebu Bekr Ahmed bin Hüseyin, hadis ve Şafii fıkıh âlimi idi. Kitaplarının adedi binden fazladır. Bunlar arasında Delail, Sünen ve Şuabüliman kitapları çok kıymetlidir
66 — BİRGİVİ: Zeynüddini Muhammed efendi. 1521 de Balıkesir’de doğup, 1573 de Birgide taundan vefat etti. Vasıyetname, Tarikat-ül-Muhammediyye, Avamil ve İzhar kitapları ve Etfal-ül-müslimin risalesi ve kadınların hayız hallerini bildiren Zuh-rul-müteehhilin risalesi çok kıymetlidir. İbni Abidin Zuhru şerh ederek Menhel-ülvaridin ismini vermiştir. Tarikati Abdulgani ve Hadimi şerh, Süleyman Fadıl efendi, ihtisar etmişlerdir. Bu muhtasara Miftah-ul-felah ismini vermiş, bu üçünü ve Menheli Hakikat Kitabevi ofset ile bastırmıştır. Ziyaret-ül-kubur risalesine, İgase-tül-lehfandaki sapık yazılardan karıştırmıştır.
67 — BUHARİ: Muhammed bin İsmail 810 da Buhara’da doğup, 870 de Semerkand’da vefat etti. Kur'an-ı kerimden sonra dünyanın en kıymetli kitabı olan Camii sahih hadis kitabı, Buharii şerif adı ile meşhurdur. Bu kitabını onaltı senede vücuda getirmiştir. Çok şerhleri ve baskıları yapılmıştır. 1894 senesinde sultan Abdulhamid han tarafından Mısır’da yaptırılan iki cilt baskısı, pek nefis cildlenmiş, altın tugra ve nukuş ile tezyin edilmiştir. 1897 senesinde, İstanbul'da Matbaai amire baskısı da latif olup, 1992 de ziya üsulü ile teksir edilmiştir. Başka çok kitapları da vardır.
68 — BURHANEDDİN-İ MERGINANİ: Burhaneddin Ali bin Ebi Bekr, Fergane kasabalarından Mergınan’da doğup,1197 de Cengiz askeri tarafından şehit edildi. Çok kitap yazdı. Bunlardan Hidaye ve Tecnis meşhurdur. Cengizin Buhara şehrini tahrib ve ahalisini katletmesi 616 hicri senesinde olduğu ve Burhaneddin Mahmud Buharinin bu esnada şehit olduğu Kısas-ı enbiya ve Kamus-ul-alamda yazılıdır. Hidayesi Milton tarafından ingilizcesi ile birlikte 1791 de basıldı. Hidaye şerhleri çoktur. Talebesi, Hüseyin bin Ali Hüsameddin Sagnaki, yaptığı şerhe Nihaye ismini vermiş, 1309 da vefat etmiştir. Ekmeleddini Babertinin İnaye adındaki şerhine Sadi Çelebinin haşiyesi meşhurdur.
69 — BURHAN-ÜŞ-ŞERİA: Mahmud bin Sadr-üş-şeria-tül-evvel Ahmed bin Ubeydullah Mahbubi, 1274 de Moğol askerlerinin işkencelerinde yüzlerce âlimler ile birlikte şehit oldu. Vikaye kitabı meşhurdur. Vikaye kitabını, kızının oğlu olan Sadr-üş-şeriai sani Ubeydullah bin Mesud için yazmıştır. Hidaye kitabından önemli gördüğü yerleri alarak yazmıştır. Bu da, Vikayeyi kendisi hem şerh etmiş, hem de ihtisar etmiştir. Şerhi Sadr-üş-şeria şerhi adı ile meşhurdur. Muhtasarına da, Muhtasar-ı Vikaye veya Nikaye adını vermiştir. Nikayenin çeşitli arabi şerhleri vardır. Bakaninin şerhi ve Kuhistaninin Camiur-rümuz adındaki şerhi en meşhurlarındandır. Nikayenin farisi şerhlerinden, Celaleddin Mahmud bin Ebu Bekrin Tercüme-tül-muhtasar adındaki şerhi 1898 de İstanbul'da basılmıştır.
Mahmud bin Ubeydullah, Burhaneddini Mergınaninin torunlarındandır. Damadı, Mesud bin Tac-üş-şeria Ömerdir. Vikayenin şerhleri arasında İznik medresesinde müderris Alaüddin Ali bin Ömerin İnaye adındaki şerhi meşhurdur. Vikayenin Sadr-üş-şeria şerhine yapılan haşiyeler arasında Ehi Çelebinin Zahire-tül-ukbası ve Şeyhülİslam Mevlana İsameddin İsferayinin haşiyesi çok kıymetlidir. İsameddin İbrahim bin Muhammed 1536 da Semerkand’da vefat etti.
70 — BUSAYRİ: İmam-ı Muhammed bin Said Şerefüddin, büyük İslam şairidir. Hadis ilminde ve hattatlıkta mahir idi. Ebül Abbas-ı Mürsinin talebesidir. 1213 de Mısır’da Busayr şehrinde doğup, 1295 de Mısır’da vefat etti. Bürde ve Hemziyye kasideleri olup, çeşitli dillerde doksandan fazla şerhleri vardır.
|
| |
|
| |
|
|
 |
 |
|
|
