Bebekler için anne sütünden daha kıymetli bir besin olabilme ihtimali yoktur. Anne sütü olmadığı zaman da olabiliyorsa uygun bir başka annenin sütü bu ihtiyacı karşılayabilir. Pratikte bunun da pek mümkün olmadığı durumlarda inek sütü yerine uygun şekilde hazırlanmış mamalar gündeme gelmektedir. Bebekler için en iyi mama yoktur. Ancak her bebeğin kendi durumuna uygun olan mama vardır. Günümüzde varılan teknoloji düzeyi ile farklı özelliklerde formül mamalar üretilmektedir.


Bunlar şöylece sıralanabilir:

1. Anne sütüne adapte yani benzetilmeye çalışılmış olanlar

2. Devam Formülleri

3. Diyet formüller

4. Kaşık ve kavanoz mamaları

5. Özel formüller

6. Katkı formüller...


1-Adapte Formüller:
Bu mamaların hazırlanmasında anne sütü temel alınmış ve formül anne sütüne olabildiğince benzetilmeye çalışılmıştır. Genellikle üretici firmalar tarafından 1 numara ile isimlendirilirler. Bazı firmaların farklı numaralandırma sistemleri vardır. Ayrıca yarı adapte ürünler de bulunur. Bunlar kısmen anne sütüne benzetilmiş mamalardır.


2- Devam Formülleri:
Büyüyen bebeğin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak anne sütünden farklı özelliği bulunan mamalardır. Genellikle 2 numara ile adlandırılır. Bazı firmalarda 3 veya 4 numara olarak da adlandırılan devam mamaları vardır. Çoğunlukla 4-6 aydan sonra verilmesi uygun olan formüllerdir.


3- Diyet Formüller:
İshal durumunda geçici olarak beslenmeye yönelik olarak kullanılan mamalardır. İshal maması olarak kullanılabileceği gibi inek sütüne karşı reaksiyon gösteren bebeklerde de kullanılabilir.


4- Kaşık ve kavanoz mamaları:
Kaşıkla beslenebilecek, yarı katı gıdalarla beslenme zamanı gelmiş olan bebekler içindir. Tahıllı, meyveli, sebzeli gibi değişik tat ve yapıda olanları vardır. Bazıları toz, bazıları hazır haldedir. Toz olanların kimisi su, kimisi devam mamaları ile hazırlanmaktadır.


5- Özel Formüller:
Beslenmelerinde özel ihtiyaçları olan bebekler içindir. Örneğin doğuştan fenilketonüri hastalığı olan bebekler için üretilen mamalar vardır. Ayrıca kusmayı azaltan, gaz sancılarına sebep olmayan, sindirimi kolay olan, laktozu düşük, prematüre bebekler için gibi değişik özelliklerde olan formüller bulunur.


6- Katkı Formüller:
Sağılmış anne sütüne katılan protein katkıları (Euprotein), mamaların muhtevasını zenginleştiren saf protein (Protifar), karbonhidrat (Fantomalt), karışık katkılar (Pediasure) gibi farklı ihtiyaçlar için çeşitli ürünler vardır. Bunlar beslenme ürünlerine ilave edilerek kullanılırlar.


SON SÖZ:
Formül mamaya tahammülsüzlük belirtileri: Bebekler için ideal besin maddesi anne sütü olduğu için bebekler kullanılan formül mamalara farklı şekillerde reaksiyon gösterebilirler.

1- Fazla miktarda kusma

2- Dışkının sayıca ve kıvamca değişmesi. Cıvıklaşma, katılaşma,az veya çok kaka yapma

3- Sancılanma, huzursuzluk ve ağlama

4- Deride bazı döküntülerin ortaya çıkması, derinin renginin ve yüzeyinin pürüzsüzlüğünün değişmesi

5- Kilo artışının uygun olan seyirde olmaması...

Bu gibi belirtiler ortaya çıktığında doktora danışılmalı ve uygun bir başka mamaya geçiş açısından değerlendirilmelidir. (26 Nisan 2008)