Besin zehirlenmeleri, bir mikroorganizma veya toksin ile bulaşmış bir besinin tüketiminin ardından ishal, bulantı, kusma, karın ağrıları, karında kramplar gibi sindirim sistemini ilgilendiren bulgular ile ortaya çıkar. Yiyecek ve içeceklerin saklanması, hazırlanma ve sunulma aşamalarında uygun sağlık şartlarının olmaması, besin zehirlenmelerinin yaşanmasında önemli faktörleri oluşturur.

Besinler veya içecekler enfeksiyona yol açan mikroorganizmalarla veya bunların toksinleriyle bulaştıklarında zehirlenmeye neden olurlar. Besin zehirlenmelerine çoğunlukla bakteriler olarak bilinen mikroorganizmalar yol açar. Bu bakteriler en çok oda ısısı ve üzerindeki derecelerde çoğalma eğilimi gösterirler. Genellikle 5 derece ve altındaki derecelerde çoğalamazlar. Bu nedenle yaz aylarında besin zehirlenmelerinin görülme sıklığı artar.

Bunların yanı sıra nadiren yenilmemesi gereken bir bitki veya hayvanın yenmesi de besin zehirlenmesine sebep olabiliyor. Süt ve süt ürünleri, kremalı yiyecekler, tavuk mamulleri, mayonezli, yumurtalı yiyecekler, pişirilip uygun şartlarda saklanmayan etler, deniz ürünleri, bozulma ve buna bağlı zehirlenmeye neden olma riski en yüksek gıdalar arasında yer alıyor.


Besin zehirlenmelerinden korunma nasıl olabilir?

Besinler hazırlanırken yeteri kadar ısıtılmalıdır. Yiyecek ve içecekler mümkün olduğunca açıkta bırakılmamalıdır. Sebze ve meyveler bol su ile yıkanmalıdır. Etler iyice pişirilmelidir. Alışveriş yaparken ürünlerin son kullanma tarihleri kontrol edebilerek alınmalıdır. Konserve alınacaksa kutusu ezik, kapağı şişmiş olmamalıdır. Depolanacak besinler en kısa zamanda soğutulmalı ve saklanacak yerin sıcaklığı 4C’den az olmalıdır. Yiyecekler yeniden ısıtıldığında kaynama noktasına kadar ısıtılmalıdır. Mutfak ve depoların temizliği ve uygunluğu sağlanmalıdır.


Besin zehirlenmelerinde tedavide neler yapılmalıdır?

Vücudun enerji açığını kapatmak için yüksek kalorili besinler ve sıvı ihtiyacını karşılamak için bol miktarda sıvı alınmalıdır. Tuzlu krakerler, pirinç çorbaları, yoğurt, ayran, kola, makarna pirinç lapası, patates ve havuç püresi gibi yiyecekler yeme kolaylığı açısından da faydalı olabilirler. Ancak, ev şartlarında kusma ve mide bulantısı nedeniyle sıvı kaybı yerine konulamıyorsa, ishal uzadıysa ve ateş yükselmişse, hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekiyor. (17 Mayıs 2007)