Özellikle gelişmiş ülkelerde yaygın olarak üretilen ve tüketilen brokoli, hem vitaminler, hem de mineraller yönünden son derece zengin olmasının yanı sıra, içerdiği antikanserojen maddelerle; meme, prostat, kalın bağırsak ve idrar kesesi kanserlerine karşı da vücudu bir kalkan gibi korumaktadır. Düzenli tüketildiğinde prostat büyümesini önlediği gibi büyüyen prostat dokusunun küçülmesini de sağlamaktadır. Sadece kanserde değil, zengin antioksidan özelliğinden dolayı, bir çok hastalıkta da koruyucu ve tedaviye yardımcıdır. Ayrıca, içeriğindeki “diindolyl-methan” maddesi sayesinde östrojen metabolizmasının dengeli çalışmasını temin ederek menopoz döneminin daha sağlıklı bir şekilde geçirilmesine yardımcı olmaktadır.

Brokoli tutkunlarında kalp ve damar hastalıklarına da pek fazla rastlanmaz. Brokolinin bir başka önemli özelliği de, spinabifida (doğuştan belkemiğinde son omurun kapanmamış olması) hastalığını önlemesidir. İnsanımızın damak tadı alışkanlıklarına fazla uymasa da, sağlık açısından ne kadar yararlı olduğunu düşünerek zaman zaman brokoli tüketmemizde sayısız yararlar vardır.


Vitamin ve mineral deposu

Brokoli mükemmel bir A, C ve E vitamini kaynağıdır. 100 gr brokolide, yaklaşık 110 mg C vitamini vardır. Yani orta büyüklükteki bir brokoli, günlük C vitamini ihtiyacamızın tam iki katını karşılayabilmektedir. Aynı büyüklükteki brokoli günlük A vitamini ihtiyacımızın da yarısını karşılamaktadır. Sözünü ettiğimiz A, C ve E vitaminleri antioksidan özelliğine sahip vitaminlerdir. Antioksidanlar ise, başta kanser, kalp-damar rahatsızlıkları, eklem romatizması ve alzheimer olmak üzere vücutta çeşitli hastalıkların oluşmasına yol açan serbest radikalleri (free radicals) yok edici özelliğe sahiptir. İyi bir kalsiyum, potasyum ve selenyum kaynağı olan brokoli, kas kramplarında, kemik erimesinde, büyüme çağında ve ishallerde çok yararlıdır.


Kanser savaşçısı

Brokolinin en önemli özelliği çok çeşitli etkin maddeler içeren bir sebze olmasıdır. Bunlardan biri; kadınlarda meme, erkeklerde ise prostat kanserine karşı koruyucu gücü olan sulforafen maddesidir. Bu madde, oluşmaya başlayan prostat kanserinin tedavisinde de çok etkilidir. Ayrıca vücuttaki bazı enzimlerin çalışmasını uyararak hücrelerdeki kanser yapıcı moleküllerin temizlenmesine yardımcı olur. Sulforafen maddesi, yeşil taze soğan, havuç, brüksel lahanası ve karnabaharda da bol miktarda bulunmaktadır.
Brokoli quercetin adı verilen tabii antibiyotik de ihtiva etmektedir. Quercetin idrar yolları ve prostat içi iltihapların tadavisinde başarıyla kullanılmaktadır.

Eczanelerde satılan bütün sentetik antibiyotikler vazgeçilmez birer tedavi edicidirler. Ancak hemen hemen bütün sentetik antibiyotikler tedavi esnasında bağışıklık sistemimizi de zayıflatmakta ve de uzun vadeli kullanıldıkları taktirde bağırsak florasını bozarak, bağırsaklarda ve kadınların genital bölgelerinde mantar oluşumuna sebep olabilmektedir. Oysa tabii antibiyotiklerde böyle bir tehlike yoktur.


Gripten kurtulma formülü!

Mevsim olarak gribin, soğuk algınlığının kol gezdiği günlerde bulunuyoruz. Birçok iş yeri ve ev revire döndü. Bu sebeple herkes, gribe yakalanmamanın veya yakalandıysa bir an önce kurtulmanın yollarını arıyor. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Bitki Koruma Bölüm Başkanı Prof. Dr. Zeki Özer’in “Gripten kurtulmak için bire bir” dediği bir formülü var. Daha önce de yayınladığımız bu formülü bir defa daha okuyucularımıza aktaralım istedik. İşte Prof. Özer’in harika formülü:

“Bir baş soğan ile siyah veya kırmızı turp rendelendikten sonra, soğanın ya da turbun miktarı kadar üzerine süzme bal konulup yarım saat bekletilmeli. Oluşan sıvı karışım, sıkılıp süzülerek ayrı bir kaba alındıktan sonra serin bir yerde saklanmalı. Bu sudan hergün, öğle ve akşam yemeklerinden sonra ve yatarken ikişer kaşık içilmeli. Karışımın süzüldükten sonra geriye kalan posa bölümü ekmeğe sürülerek de yenilebilir. Bu işlem birkaç gün tekrarlandığında grip rahatsızlığı tamamen ortadan kalkar. Eğer karışım hastalığa yakalanmadan önce kullanılırsa o kişinin gribe yakalanma ihtimali yok olur.”

Prof. Özer, solunum yolları hastalıklarının yoğun olduğu bu dönemde, baharatlı bitkiler (eterik yağ içeren, roka, yabani hardal, turp ve turp yaprağı, kır teresi, soğan, nane, limon ve maydanoz) gibi yiyeceklerin de tüketilmesinin faydalı olacağını söylerine ekledi.


Kiloya karşı da çok etkili

Brokolinin faydaları anlaşıldıkça tüketiminin de artacağını belirten Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ferhat Odabaş, düşük kalorili olması ve yüksek oranda lif içermesi sebebiyle dengeli beslenme için sofralardan eksik edilmemesi gerektiğini söylüyor. Odabaş “Çağımızın en önemli problemlerinden biri olarak karşımıza çıkan obeziteye karşı brokoli çok etkili bir sebzedir. Yüksek oranda lif içermesi sebebiyle hem uzun süre tokluk hissi verir, hem de kilo vermeyi kolaylaştırır” diyor. Odabaş, tüm yeşil yapraklı sebzelerde olduğu gibi brokolinin de taze ve çok fazla ısıya maruz bırakılmadan tüketilmesi önerisinde bulundu.

Demir gibi...

100 gr yenilebilir taze brokolinin 3.4 gr yağ, 114 mg kalsiyum, 40 mg potasyum, 48 mg fosfor, 1.4 mg demir, 110 mg C vitamini, 685 mikrogram A vitamini ve yüksek oranda lif içerdiğini belirten uzmanlar, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından sağlıklı kişiler için belirlenen günlük C vitamini ihtiyacının tamamını, potasyum ihtiyacının dörtte birini, kalsiyum ve demir ihtiyacının yüzde 15’ini, fosfor ihtiyacının yüzde 5’ini, günde 100 gr brokoli yiyen bir kişinin karşılamış olacağını bildiriyor. (13 Şubat 2007)