2 yaşına kadar süt çocukluğu dönemi dediğimiz süre içinde bebek bir yandan kendi biyolojik yapısını, öte yandan da bu yapıyı çevresel şartlara göre düzenleme çabasındadır. Biyolojik yapının düzenlenmesi her ne kadar doğarken getirdiği yapısal özelliklere bağlı ise de çevresel şartların etkisi de gözardı edilemeyecek derecededir.

Yenidoğan dönemi ile 2 yaşa kadar bebeğin uyku nitelik ve niceliğinde önemli değişiklikler olur:

1- Uyku ve uyanıklık süresi yenidoğanda uyku lehine iken 1 yaşına gelinceye kadar uyanıklık lehine dönüşür.

2- Nitelik olarak başlardaki hafif uykunun derin uykuya göre fazla olan oranı 1 yaşa kadar tersine dönüşür. Bebeklerde hafif uyku giderek derinleşir ve çevre faktörlerinden daha az etkilenir hale gelir.

1-2 yaşları arasında derin uyku dönemleri daha fazla olduğundan gürültüden etkilenmeleri daha azdır. Ancak uyku saatleri, uykuya gidiş, uyuma yeri gibi çevresel şartların bu dönemde kazanıldığı unutulmamalıdır.

3- Yan yatırma genellikle önerilir ancak 1 yaşa doğru bebek kendi pozisyonunu bulacaktır.

4- En fazla 1 yaşına kadar aynı odada ancak ayrı yatakta uyutulmalı, daha sonra mümkünse kendi odası ve yatağında uyutulmaya başlanmalıdır.

5- Doymuş, gazı çıkarılmış ve yine mümkünse günde en az 1 kez banyo almış olduğunda uykunun niteliği de iyileşecektir. Banyo için prensip; her mevsim günde bir defa önerilir fakat yazın günde iki defa, kışın 2 günde bir defaya da değişilebilir.

6- Kalın ve çok katlı giysiler, kalın yorgan, battaniyeler bebeği rahatsız edeceğinden uyku kalitesi bozulacaktır.

7- Sessiz ve fazla aydınlık olmayan, güvenliğinin sağlandığı bir ortam olmalıdır.

8- Rahatsız olduğunun belirtileri varsa, ağlama ve uyanmalarda yanına gidip rahatlatıcı yaklaşımlar yapılmalı, beklenen uyku süresi tamamlanmamış ise tekrar uyumaya bırakılmalıdır.

9- Kucakta, arabada dolaştırılarak, salıncakta sallanarak uyutulabileceği gibi banyo yaptırılıp, masaj uygulanarak ya da büyüklerimizin yaptığı gibi ayaklarda sallanarak da yardımcı olunabilir.

Önemli hatırlatmalar

1 yaş üstü bebeklerde biberonu kendisine vererek uyutmanın güvenlik yönünden mahzurlarının yanı sıra, gelişimi ve bazı enfeksiyonlara kolay yakalanma yönünden de uygun olmadığı bildirilmiştir.

2 yaş sonrası anne sıcaklığını hissettirecek yumuşak ayı, bez bebek gibi oyuncaklar ona uyku arkadaşlığı yapabilir. Tabii ki alerji durumu söz konusu değilse.

“Uyusun da büyüsün” ninnisi gerçektir. Çünkü büyüme hormonu en ideal miktarlarda uykuda salgılanır. Uykusu düzensiz ve yeterli olmayan bebeklerin büyüme gelişmesi etkilenir. Gecenin ortası 22:00 ve 02:00 arası büyüme hormonu salgısının en üst düzeye çıktığı dönem sayıldığından, çocuklarımızın bu saatleri uykuda geçirmesinde çok büyük yarar vardır. Unutmayın çocuğunuzun sağlıklı gelişmesi her şeyden önemlidir. O halde misafir ağırlama, gezmeye gitme gibi etkinliklerle onun ideal uyku düzenini aksatmasına izin vermeyin. (02 Mart 2008)