Türkiye’de de birçok bakteride antibiyotiklere karşı direncin çok yüksek olduğu araştırmacıların önemle vurguladığı acı bir gerçek. Bunun da en önemli nedeni, antibiyotiklerin çok yaygın ve kontrolsüz kullanılması. Eczaneden istenildiği zaman alınabilmesi, kolay ulaşılabilir olması, antibiyotiklerin kontrolsüz kullanımının yolunu açmış oluyor. Araştırmalar gösteriyor ki, antibiyotiklerin kontrolsüz kullanıldığı diğer ülkelerde de direnç bizde olduğu gibi çok yüksek.

*
Türkiye’de antibiyotiklerin yüzde 40-50’si gereksiz kullanılıyor. Dünyanın her yerinde, gelişmiş ülkelerde de gereksiz ve yanlış kullanım var. Ama gelişmişlik düzeyiyle paralel olarak bu oran azalıyor. Gelişmiş ülkelerde değişik kontrol önlemleriyle bu oranlar yüzde 10-15’lere kadar düşebiliyor.

*
Antibiyotiklere direnç gelişmesi sonucunda ilaçlar (antibiyotikler) etkisiz kalıyor. Dolayısıyla bu dirençli bakterilerle oluşan enfeksiyonların tedavisinde ilaçların yetersiz kalması, buna bağlı ölüm oranlarının ve istenmeyen sonuçların artması kaçınılmaz oluyor. Hastanede tedavi başarısızlıkları nedeniyle yatış sürelerinin uzaması, dolayısıyla tedavi maliyetlerinin artması gibi çeşitli problemler ortaya çıkıyor.
Antibiyotiklere direnç varlığı tedavi süresini en az 1 hafta ile 10 gün arasında uzatır. Ağır hastane enfeksiyonları hem toplumda hem de hastanelerde çok ciddi bir problem olarak gittikçe daha fazla dikkatleri çekmektedir.

*
Toplumdaki enfeksiyonlarda direnç problemini bir şekilde çözebiliyoruz ama hastanelerde mevcut bütün antibiyotiklere dirençli bakterilerin varlığında çaresiz kalabiliyoruz. (09 Kasım 2006)

*
Gereksiz antibiyotik kullanımı ve sonuçta dirençli bakterilerin varlığından tüm sağlıklı insanlar zarar görebilir. Ancak en sık yeni doğanlar, çocuklar ve yaşlılar zarar görüyor. Karaciğer ve böbrek fonksiyonlarının henüz olgunlaşmaması sebebiyle yeni doğanlar, yine ileri yaşlarda bu organların fonksiyonlarının azalması nedeniyle yaşlılar daha fazla zarar görüyor.

*
Tüm ilaç tüketimi arasında antibiyotikler son 6 yıldır hep birinci sırada yer alıyor. Bu durum tabii ki bilinçsiz ve denetimsiz kullanımından kaynaklanıyor. Oysa Avrupa ülkelerinde ilaç tüketimi arasında dördüncü, beşinci sıralarda yer almaktadır. Antibiyotiklere yıllık harcanan maliyet ne kadar diye merak etmiş olabilirsiniz. Türkiye’de yıllık ilaç masrafı toplamda 4.5 milyar dolar. Bunun yaklaşık yüzde 20-25’i antibiyotiklere, yani yaklaşık 1 milyar dolar civarında antibiyotiklere harcandığını söyleyebiliriz.

*
Doğru ve akılcı antibiyotik kullanımında hem doktora hem de hastaya önemli görevler düşüyor. Antibiyotiklerin en çok suiistimal edildiği hastalık grubu solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Her enfeksiyonda antibiyotik kullanılmayacağı gibi, her antibiyotik de her enfeksiyonda kullanılmaz. En sık görülen enfeksiyonlar olan solunum yolu enfeksiyonlarının yüzde 60-70’i virüslerden kaynaklanmaktadır. Bu durumda antibiyotik verildiğinde yüzde 60-70 oranında antibiyotik gereksiz kullanılmış oluyor.

*
Doğru ve akılcı antibiyotik kullanımı için; doğru dozda, doğru hastalıkta (yani sadece bakterilerin yol açtığı enfeksiyonlarda, virüslerin neden olduğu gripal enfeksiyonlarda değil), doğru sürede, doğru antibiyotik ve mutlaka doktor gözetiminde almak şarttır. (16 Kasım 2006)